ديدگاه هاي كتاب

ديدگاههاى متفاوتى از سيستم و مهندسى سيستم وجود دارد. عنوان تجزيه و تحليل و طراحى سيستم و مهندسى سيستم از زمينه مهندسى برق گرفته تا مديريت  كاربرد دارد. هر چند كه در همه اين زمينه ها به يك علم با نگرشهاى مختلف اشاره مى ‏شود. مقوله مفاد اين كتاب در محدوده مهندسى سيستمهاى سازمانى - انسانى است. در واقع از ديدگاه اين علم در اين محدوده، سيستمهاى مختلف داراى دو عامل مهم هستند، "سازمان" و "انسانها"، و به عبارت ديگر، "سازمانى از انسانها". تفاوت اصلى اين ديدگاه با ديدگاه مهندسى سيستم در محدوده علوم سخت ‏افزارى و الكترونيكى، جايگاه انسانها است. انسان در اين نوع از سيستمها داراى نقش اصلى است. و البته هرگز نمى ‏توان محدوده يك سيستم سازمانى - انسانى را به رويه‏ هاى ادارى و مديريتى محدود دانست و بر خلاف آنچه كه مورد تصور است، اين سيستمها فقط به سيستمهاى ادارى محدود نمى ‏شود. يكى از نقاط تمايز ديدگاه علم مهندسى سيستم با علوم مديريت و علوم ادارى، در اين نقطه است. توجه به سيستمهاى ادارى، اقتصادى، اجتماعى و حقوقى، بايد با ديدگاهى همه جانبه و شمول صورت گيرد. سيستم يك سازمان شامل تمام ابعاد ادارى، اقتصادى، تجارى، حقوقى و ... آن مى ‏شود. حتى در ابعاد وسيعتر، سيستم يك كشور شامل مجموعه‏اى از اين زير سيستمها است، كه در صورتى كه به شكل همه جانبه و محيط ايجاد نگردد، باعث ناسازگارى ‏ها و تناقضات عمده‏اى در فعاليتها مى ‏شود. علم مهندسى سيستم، شامل تمام اين ابعاد مى ‏شود و با ديدگاهى مستقل، به سيستم نگاه مى‏ كند. از ديدگاه اين علم، يك سيستم تجارى، يك سيستم حقوقى، يك سيستم اقتصادى و يك سيستم ادارى، همه يك سيستم سازمانى - انسانى محسوب مى‏ شوند. علومى نظير علم اقتصاد، علم حقوق، علم مديريت و نظاير آن، براى جامه عمل پوشاندن به روشهاى خود، به علم مهندسى سيستم نياز دارند. به عبارت ديگر علم اقتصاد مشخص مى ‏كند كه در شرايط موجود، چه استراتژى و روشهائى بايد اتخاذ شود. اما علم مهندسى سيستم مشخص مى‏ كند كه چگونه سيستم را سازماندهى و ايجاد نمود تا بتوان اين استراتژيها و روشها را اجرا كرد و به اهداف از پيش تعيين شده دست يافت.

 رشته‏ هائى نظير مهندسى نرم ‏افزار، مهندسى صنايع و مديريت، به نوعى با اين علم سروكار دارند. هر چند كه به نظر مى‏ رسد وجود رشته مهندسى سيستم به صورت مستقل، يك امر اجتناب ناپذير و ضرورى باشد.

 نسخه الكترونيكي كتاب